SOSYAL GÜVENLİK MEVZUATI AÇISINDAN GEÇİCİ VE SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK
Mevzuatımıza göre Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sürekli iş göremezlik ve geçici iş göremezlik sonrası aylık bağlanmaktadır.
Geçici İş Göremezlik Nedir?
Diğer adıyla rapor parası olarak ödenen geçici iş göremezlik ödeneği, işçinin iş kazası meslek hastalığı geçirmesi ya da hastalık, analık hallerinde işe gelemediği için uğradığı gelir kaybını telafi etmek için Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenir. Ödeme işçinin yatarak veya ayakta tedavi olmasına göre değişir. İşçi yatarak tedavi görüyorsa günlük kazancın yarısı, ayakta tedavi görüyorsa da günlük kazancın üçte ikisi kadar ücret verilir. İşçinin tedaviyi aksatması durumunda sürecin uzadığı Kurumca tespit edilirse yapılan ödemenin dörtte biri kurumca kesilerek eksik ödeme yapılır. Geçici iş göremezlik geliri birden fazla durum olması durumunda örneğin iş kazası meslek hastalığı analık hali bir arada olursa yapılacak ödeme en yüksek oran üzerinden hesaplanarak ödenir. Geçici iş göremezlik gelirinde rapor parası hastalık halinde üçüncü günde başlatılır.
Sürekli İş Göremezlik Nedir?
Sürekli İş Göremezlik geliri, işçinin iş kazası veya meslek hastalığı geçirmesinden sonra yapılan tedavisi sonrası tamamen iyileşmemesi durumunda meslekte kazanma gücünün en az %10 oranında kaybetmesi sonucunda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanan gelirdir. Meslekte kazanma gücünün kayıp oranı, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespiti İşlemleri Yönetmeliği’ndeki cetvele göre belirlenir.
Sürekli İş göremezlik geliri kısmı gelir ve tam gelir olarak ikiye ayrılır. İşçinin meslekte kazanma gücü kaybı %10 üzerinde raporla kesinleşirse sürekli tam iş göremezlik geliri bağlanır. İşçi rapora itiraz edebilir. Bu durumda itiraz Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kuruluna gönderilir. Sürekli İş göremezlik geliri alan işçi çalışabilir. Sigorta prim şartı da aranmaz. Sürekli iş göremezlik geliri alan işçinin tedavilerle meslekte kazanma gücü kaybı %10 altına düşerse maaş Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kesilir. İş kazası sonucunda meslekte kazanma gücü kaybı %100 olursa işçiye sürekli tam iş göremezlik maaşı bağlanır. Meslekte kazanma gücü kaybı %100 altında ise bu durumda sürekli kısmı iş göremezlik geliri bağlanır.
Sürekli tam iş göremezlik durumunda sigortalı işçiye aylık kazancın %70 i oranında maaş bağlanır. Sürekli Kısmı iş göremezlik de ödenek hesaplanırken önce %100 üzerinden aylık bağlanır. Ardından işçinin malullük oranı kesinleştiğinde malullük oranına göre aylık bağlanır.
İş kazası sonrası hemen bağlanan geçici iş göremezlik ödeneği, işçinin iş gücü kaybı %10 üstünde olduğu rapor ile belirlenince sürekli iş görmezlik gelirine döner.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ KESİLİR Mİ?
5510 sayılı Kanunun 19.maddesinde ,’’İş Kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve engellilik nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalı, sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanır .’’ hükmüne yer verilmiştir.
Sürekli iş göremezlik geliri alırken Kurum tarafından kontrol muayenesine gidilmezse Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından durdurulur. Eğer kontrol muayenesi sonrası malullük oranı %10 altına düşerse aylık kesilir. Eğer oranda değişiklik varsa aylık tekrar hesaplanır. Kontrol muayenesi yapılmadığı için sürekli iş göremezlik geliri kesilen işçi muayene yaptırdıktan sonra sürekli iş göremezliğini gerektirecek oran %10 üzerinde ise aylık tekrar bağlanır.
Ayrıca işçi tedavisi bitmeden işe başlarsa sürekli iş göremezlik geliri kesilir ve alamaz. Tedavisi sonlanıp doktor tarafından tedavinin bittiği ve çalışılabileceğine dair rapor düzenlenmeden çalışmaya başlanması sürekli iş göremezlik gelirinin kesilmesine sebep olur.
5510 sayılı Kanuna göre emekli aylığı ve sürekli iş göremezlik geliri birlikte ödenir. Yine sürekli iş göremezlik geliri vefat durumunda geride kalan eşe de bağlanır.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ SON DEĞİŞİKLİK
Sosyal Güvenlik Kurumu iş göremezlik oranı yüzde elli altında olduğu için 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce vefat eden sigortalının geride kalan hak sahiplerine aylık bağlamıyordu. Sosyal Güvenlik Kurumu 5/12/2017 tarihinde Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ile bu uygulamadan vazgeçti. Böylece vefat tarihi 2008 öncesi dahi olsa hak sahipleri talep etmeleri halinde sürekli iş göremezlik geliri Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanacak. Eş ve çocuklar başta olmak üzere geride kalan hak sahiplerine de Sürekli İş Göremezlik geliri bağlanıyor.
DİLEK ETE
SOSYAL GÜVENLİK MEVZUATI AÇISINDAN GEÇİCİ VE SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK
Mevzuatımıza göre Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sürekli iş göremezlik ve geçici iş göremezlik sonrası aylık bağlanmaktadır.
Geçici İş Göremezlik Nedir?
Diğer adıyla rapor parası olarak ödenen geçici iş göremezlik ödeneği, işçinin iş kazası meslek hastalığı geçirmesi ya da hastalık, analık hallerinde işe gelemediği için uğradığı gelir kaybını telafi etmek için Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenir. Ödeme işçinin yatarak veya ayakta tedavi olmasına göre değişir. İşçi yatarak tedavi görüyorsa günlük kazancın yarısı, ayakta tedavi görüyorsa da günlük kazancın üçte ikisi kadar ücret verilir. İşçinin tedaviyi aksatması durumunda sürecin uzadığı Kurumca tespit edilirse yapılan ödemenin dörtte biri kurumca kesilerek eksik ödeme yapılır. Geçici iş göremezlik geliri birden fazla durum olması durumunda örneğin iş kazası meslek hastalığı analık hali bir arada olursa yapılacak ödeme en yüksek oran üzerinden hesaplanarak ödenir. Geçici iş göremezlik gelirinde rapor parası hastalık halinde üçüncü günde başlatılır.
Sürekli İş Göremezlik Nedir?
Sürekli İş Göremezlik geliri, işçinin iş kazası veya meslek hastalığı geçirmesinden sonra yapılan tedavisi sonrası tamamen iyileşmemesi durumunda meslekte kazanma gücünün en az %10 oranında kaybetmesi sonucunda Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanan gelirdir. Meslekte kazanma gücünün kayıp oranı, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespiti İşlemleri Yönetmeliği’ndeki cetvele göre belirlenir.
Sürekli İş göremezlik geliri kısmı gelir ve tam gelir olarak ikiye ayrılır. İşçinin meslekte kazanma gücü kaybı %10 üzerinde raporla kesinleşirse sürekli tam iş göremezlik geliri bağlanır. İşçi rapora itiraz edebilir. Bu durumda itiraz Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kuruluna gönderilir. Sürekli İş göremezlik geliri alan işçi çalışabilir. Sigorta prim şartı da aranmaz. Sürekli iş göremezlik geliri alan işçinin tedavilerle meslekte kazanma gücü kaybı %10 altına düşerse maaş Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kesilir. İş kazası sonucunda meslekte kazanma gücü kaybı %100 olursa işçiye sürekli tam iş göremezlik maaşı bağlanır. Meslekte kazanma gücü kaybı %100 altında ise bu durumda sürekli kısmı iş göremezlik geliri bağlanır.
Sürekli tam iş göremezlik durumunda sigortalı işçiye aylık kazancın %70 i oranında maaş bağlanır. Sürekli Kısmı iş göremezlik de ödenek hesaplanırken önce %100 üzerinden aylık bağlanır. Ardından işçinin malullük oranı kesinleştiğinde malullük oranına göre aylık bağlanır.
İş kazası sonrası hemen bağlanan geçici iş göremezlik ödeneği, işçinin iş gücü kaybı %10 üstünde olduğu rapor ile belirlenince sürekli iş görmezlik gelirine döner.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ KESİLİR Mİ?
5510 sayılı Kanunun 19.maddesinde ,’’İş Kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve engellilik nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalı, sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanır .’’ hükmüne yer verilmiştir.
Sürekli iş göremezlik geliri alırken Kurum tarafından kontrol muayenesine gidilmezse Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından durdurulur. Eğer kontrol muayenesi sonrası malullük oranı %10 altına düşerse aylık kesilir. Eğer oranda değişiklik varsa aylık tekrar hesaplanır. Kontrol muayenesi yapılmadığı için sürekli iş göremezlik geliri kesilen işçi muayene yaptırdıktan sonra sürekli iş göremezliğini gerektirecek oran %10 üzerinde ise aylık tekrar bağlanır.
Ayrıca işçi tedavisi bitmeden işe başlarsa sürekli iş göremezlik geliri kesilir ve alamaz. Tedavisi sonlanıp doktor tarafından tedavinin bittiği ve çalışılabileceğine dair rapor düzenlenmeden çalışmaya başlanması sürekli iş göremezlik gelirinin kesilmesine sebep olur.
5510 sayılı Kanuna göre emekli aylığı ve sürekli iş göremezlik geliri birlikte ödenir. Yine sürekli iş göremezlik geliri vefat durumunda geride kalan eşe de bağlanır.
SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ SON DEĞİŞİKLİK
Sosyal Güvenlik Kurumu iş göremezlik oranı yüzde elli altında olduğu için 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce vefat eden sigortalının geride kalan hak sahiplerine aylık bağlamıyordu. Sosyal Güvenlik Kurumu 5/12/2017 tarihinde Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ile bu uygulamadan vazgeçti. Böylece vefat tarihi 2008 öncesi dahi olsa hak sahipleri talep etmeleri halinde sürekli iş göremezlik geliri Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanacak. Eş ve çocuklar başta olmak üzere geride kalan hak sahiplerine de Sürekli İş Göremezlik geliri bağlanıyor.
DİLEK ETE
